wtorek, 24 marca 2009

Jedwab (Silk)

Akcja: 1862, Francja, Japonia
Fabuła: Smutny przykład, jak zmarnować genialną historię. Film Francois Girarda miał wszelkie szanse, by stać się arcydziełem: opowieść o przemytniku jedwabników, który odtrąca prawdziwe szczęście dla jałowej pogoni za jego ułudą ,oferowała zarówno rozmach inscenizacyjny, jak i ambitną treść . Autorzy nie wykorzystali jednak potencjału , jaki daje zderzenie dwóch kultur. Mimo,iż główny bohater odbywa kilka razy długą i niebezpieczną podróż, o jej "rozmachu" zaświadcza jedynie migawka z przedziału pociągu i smętny pochód przez bezkresną Syberię.
Zawodzi też wątek romantyczny, który doskonale współgra z ascetyczną konwencją filmu. Emocjonalny chłód między parą kochanków to gwóźdź do trumny każdego melodramatu. Zakończenie filmu wnosi do tej niemrawej historii trochę świeżości, ale to za mało, by usprawiedliwić jej banalność.
Bohaterowie: Keira Knightley jest na pierwszym miejscu mojej listy "najbardziej przecenianych aktorek wszechczasów". Rola Helene, odtrąconej żony i niespełnionej matki, nic w tej kwestii nie zmieniła. Ale trudno mieć o to pretensje do samej aktorki. Postać Helene jest wręcz do bólu konwencjonalna, wręcz wyprana z osobowości. Jej filmowy mąż , grany przez Michaela Pitta to największa pomyłka obsadowa. Trudno zrozumieć dlaczego postać, której motorem działań jest namiętność i odwaga, wypada na ekranie tak mdło i płasko.
Kostiumy: stylistyka filmu jest konsekwentnie skromna, co akurat kostiumom wyszło na dobre. Keira w wydaniu eterycznej damy prezentuje się całkiem nieźle i nawet jej na wskroś współczesna uroda nie zakłóca ogólnego wrażenia.
Tło historyczne: Japonia została "odkryta" dla Europejczyków przez kupców holenderskich w XVI wieku. Jej ogromny potencjał, zarówno na polu wymiany handlowej, jak i misji chrystianizacyjnej, skwapliwie wykorzystywano, aż do ok. 1636 r., kiedy zakazano kontaktów z kupcami i misjonarzami europejskimi. Izolacja Japonii trwała ponad 200 lat. Kres położyli jej Amerykanie oraz Brytyjczycy, którzy przełamali niechęć Japończyków ostrzeliwując japońskie porty. Cesarz Mutsuhito otworzył granice Japonii, co pociągnęło za sobą nieodwracalne zmiany polityczno-społeczne. Zniesiono feudalizm, klasa samurajów odeszła w niebyt historii, uchwalono na modłę europejską konstytucję, a sama gospodarka przeszła okres gwałtownej modernizacji.
Ocena: 2/5
Linki: http://www.filmweb.pl/f285542/Jedwab,2007





Niezwykły dzień panny Pettigrew (Miss Pettigrew lives for a day)


Akcja: 1939, Londyn
Fabuła: Lekka w formie i treści opowiastka o jednym dniu, który odmienia życie zahukanej guwernantki i wszystkich spotkanych na jej drodze osób. Skrywająca osobistą tragedię i wyraźnie zagubiona w realiach współczesności panna Pettigrew zniechęca do siebie kolejnych pracodawców, aż w końcu trafia przypadkiem do domu młodziutkiej szansonistki Delysii Lafosse. Wschodząca gwiazdka estrady znajduje w niej idealną pomoc do rozwiązywania problemów z natrętnymi adoratorami, a przy okazji wprowadza ją do wyrafinowanego świata artystów i dyktatorów mody.
Film nie sili się na oryginalność, historia od początku wydaje się znajoma, a mimo to ogląda się ją bez cienia znużenia. Duża w tym zasługa sprawnej narracji, świetnie dobranej muzyki, efektownych kostiumów i wysokiej klasy aktorstwa. Twórcy dokonali rzadkiego wyczynu: ograne motywy przekształcili w niebanalny romans i urzekającą przypowieść o szansie na szczęście, która przychodzi w najbardziej nieoczekiwanym momencie życia.
Bohaterowie:Rola Frances McDormand to perełka; mimo zewnętrznej szorstkości Pettigrew połączoną na dodatek z manierą rozgoryczonej dewotki , już od pierwszej sceny wzbudza sympatię, która znajduje potwierdzenie w miarę jak jej postać ewoluuje. Okazuje się twardo stąpającą po ziemi , ale i staromodnie wrażliwą , uczuciową kobietą, której szansę na miłość przekreśliła I wojna światowa.
Dopełnieniem zasadniczej Guinevere jest trzpiotowata, lekko traktująca życie i wyzyskująca zainteresowanie wpływowych mężczyzn panna Lafosse. W interpretacji Amy Adams to prosta, infantylna dziewczyna nie mogąca zdecydować się między karierą a uczuciem. Aktorka wykazała się sporą klasą, nie pozwalając by jej, ozdobnikowa w gruncie rzeczy rola, została przyćmiona przez bardziej utalentowanych partnerów z planu filmowego.
Kostiumy: Przepych rodem z Hollywood w przededniu katastrofy; świat, do którego trafia niespodziewanie panna Pettigrew to wysepka próżności i pustego blichtru; kostiumy charakteryzują się wystudiowaną elegancją, nawet luksusowa bielizna urasta do rangi małego dzieła sztuki. Nadciągają jednak ciężkie czasy wymuszające skromność. Decyzja jednego z bohaterów, projektanta tejże bielizny właśnie, o przewartościowaniu priorytetów i powrocie do wyrabiania pospolitych skarpet jest tego wymownym przykładem.
Tło historyczne: Temat zbliżającej się wojny jest obecny w rozmowach głównych bohaterów jako nieuchronnie nadciągające zło, przypominające starszym pokoleniom o koszmarze Wielkiej Wojny. Niewątpliwie nikt nie spodziewał się, że poziomem okrucieństwa i liczbą ofiar znacznie ją przebije. Eskalacja konfliktu w 1939 była po części konsekwencją porażki Niemiec w 1918 i narzucenia jej warunków traktatu wersalskiego. Retoryka odwetu przewijała się w wielu przemówieniach Adolfa Hitlera i to ona w dużej mierze stała za sukcesem wyborczym jego partii, NSDAP. Towarzyszący kryzysowi gospodarczemu wzrost nacjonalistycznych nastrojów pogłębił chaos, którego pozbawiona silnych instytucji demokratycznych oraz wsparcia międzynarodowego, Republika Weimarska nie była w stanie opanować.
Ocena: 4/5
Linki:
http://www.filmweb.pl/f431889/Niezwyk%C5%82y+dzie%C5%84+Panny+Pettigrew,2008














niedziela, 22 marca 2009

Zakochany Molier ( Moliere)


Akcja: 1645-1658, Francja
Fabuła: " Z nieszczęścia bije niewyczerpane źródło komedii". Kwestia wypowiedziana przez jedną z kluczowych bohaterek filmu, w pełni oddaje istotę dzieł Moliera. Wyrafinowany dowcip kryje gorzką prawdę o naturze człowieka.
Film stanowi wariację na temat losów pisarza w okresie między trafieniem do więzienia za długi a triumfalnym powrotem do Paryża . Lukę w życiorysie artysty postanowiono wypełnić zlepkiem historii wziętych żywcem z jego komedii. Pomysł ciekawy i gwarantujący odpowiednią dawkę humoru, ale pozbawiający film własnej autonomii. W gruncie rzeczy nie tyle otrzymujemy portret wielkiego twórcy, co oglądamy przeniesione na duży ekran wątki z jego najsłynniejszych sztuk. Wyłapywanie literackich odniesień ma swój urok, ale nie jest w stanie zamaskować wtórności tak skonstruowanego dzieła.
Bohaterowie: Aktorzy są najmocniejszym punktem filmu. Rewelacyjną , tytułową rolę stworzył Romain Duris. Molier w jego wykonaniu to inteligentny i obdarzony poczuciem humoru obserwator, niewolny jednak od śmieszności, które wypunktowuje w swych satyrycznych utworach. W jego dążeniu do tworzenia "poważnych" dzieł pobrzmiewa pycha; upór z jakim odmawia komedii rangi sztuki połączony z żałosnymi popisami "talentem dramatycznym" budzi szczery śmiech.
Muzą pisarza jest Elmira , grana subtelnie przez Laurę Morante. Dzięki Molierowi przeżywa drugą młodość, sama zaś wyświadcza mu przysługę o wiele większą. To za jej sprawą Molier porzuca rojenia o pisaniu tragedii kierując swe ambicje w stronę uszlachetnienia farsy.
Pozostali bohaterowie to typy zaludniające molierowski świat. Jest mieszczanin z pretensjami do szlachectwa ( autentycznie zabawny Fabrice Luchini); arystokrata z podupadającą fortuną, gardzący handlem, ale nie zdobytymi nim pieniędzmi ( Edouard Baer, czyli pamiętny Otis z "Asterix i Obelix: Misja Kleopatra"); zarozumiała snobka bez serca ( Ludivine Sagnier) ; wreszcie zakochani , którym na drodze do szczęścia staje sprzeciw ojca.
Kostiumy: nie jestem wielbicielką barokowej mody, miała ona w sobie jednak sporo teatralności, która dobrze wpisuje się w klimat filmu; kostiumy raczej nie powalają ale też nie grzeszą archaicznością.
Tło historyczne: Początki kariery największego komediopisarza w dziejach Francji, a pewnie też Europy, były skromne. W 1643 założył w Paryżu wędrowną trupę wystawiającą farsy i modne wówczas commedia dell'arte . Grupa nie odniosła sukcesu szybko bankrutując. Przełomem okazało się wystawienie w 1659 " Pociesznych wykwintniś", w których obśmiano powierzchowną erudycję lwic salonowych. Kolejne sztuki ugruntowały pozycję Moliera ; jego "Skąpiec", czy "Świętoszek" do dzisiaj stanowią żelazny repertuar teatralny, udowadniając, że zaprawiony goryczą śmiech z ludzkich przywar jest ponadczasowy.
Ocena: 3,5/5
Linki:
http://zakochany.molier.filmweb.pl/