wtorek, 20 października 2009

Oto jest głowa zdrajcy ( A man for all Seasons)


Akcja:1529-1535, Anglia
Fabuła: Adaptacja sztuki Roberta Bolta, której przewodnim tematem jest miejsce sumienia i uczciwości w świecie władzy i polityki. Tomasz More, szlachetny myśliciel i zarazem kanclerz Anglii, musi wybrać między posłuszeństwem wobec swego władcy , a wiernością własnym przekonaniom i wartościom.
Głęboko refleksyjny film, który nie wszystkim przypadnie do gustu. Teatralna konwencja, długie dialogi ,wreszcie nieskazitelny bohater, z którym trudno się identyfikować-współczesne kino odzwyczaiło nas od takich utworów. Warto jednak zapoznać się z tym klasykiem choćby dla samej przyjemności obcowania z wielkim aktorstwem.
Bohaterowie: Paul Scofield w roli More'a to aktorski majstersztyk. Oszczędna gra wypunktowująca najdrobniejszy moment wahania,ukazanie niezwykłego hartu ducha i ludzkiej życzliwośći, prostoty obejścia i przenikliwości umysłu złożyły się na fascynujący portret , który nagrodzono Oscarem.
Szkoda tylko, że po macoszemu potraktowano przedstawienie interakcji More'a z innymi bohaterami. Dotyczy to szczególnie osoby Henryka VIII, który na ekranie jest zaledwie pompatycznym, próżnym tyranem. W rzeczywistości ich wzajemne relacje były o wiele bardziej skomplikowane, niż prosty układ monarcha-zbuntowany poddany.
Żal też niewykorzystanego potencjału zderzenia dwóch wybitnych, choć krańcowo różnych osobowości: idealisty More'a i pragmatyka Cromwella ( ciekawa kreacja Leo McKerna). Ten ostatni, któremu przypadła rola głównego "bad guy'a" jest wytrawnym graczem politycznym, cynikiem i oportunistą . Ale nie tylko na płaszczyźnie politycznej on i More znajdują sie po przeciwnych stronach. More to zatwardziały katolik ,gotowy palić heretyków na stosach; Cromwell zaś to rzecznik Reformacji, jeden z jej najważniejszych architektów w Anglii.
Kompletnie niezrozumiałe jest też dla mnie niewykorzystanie Vanessy Redgrave, jako Anny Boleyn. Pojawia się bodajże w jednej scenie i nie wypowiada przy tym , ani jednej kwestii. Rozumiecie to?! Mieć w obsadzie Redgrave i zrobić z niej statystkę?
Kostiumy: Większość kostiumów użytych w filmie dość wiernie oddaje realia epoki. Pewnym zaskoczeniem był dla mnie strój króla w trakcie " spontanicznej" wizyty w domu More'a. Choć spełnił swoje zadanie, to jest podkreślił szczególną pozycję i zarazem śmieszną bufonadę władcy, zrobił na mnie wrażenie ubioru pasującego bardziej na scenę w Las Vegas, niż na angielską wieś.
Tło historyczne: Tomasz More to postać w historii kontrowersyjna. Katolicki święty, uznany humanista, twórca " Utopii" , w dzisiejszych czasach zostałby nazwany religijnym fundamentalistą. Jego bezkompromisowa obrona jedności chrześcijaństwa, sprzeciw wobec ruchu reformacyjnego miały swoje następstwa w postaci ostrej polemiki z Marcinem Lutrem(Responsio ad Lutherum) , jak też skazania na stos " heretyków " m.in. Richarda Bayfielda i Thomasa Hittona.
Ocena: 5/5
Linki: strona na filmweb.pl