Królowa Dziewica ( The Virgin Queen)

Akcja:1554-1603, Anglia
Fabuła: Na tle widowiskowych biografii Elżbiety I w reżyserii Shekhara Kapura , ta skromna produkcja BBC wypada dosyć blado. Zamiast fajerwerków rodem z Hollywood otrzymujemy dzieło bliższe konwencji teatru telewizji . Mimo, iż film w wielkim skrócie przedstawia panoramę Anglii pod rządami Elżbiety , przede wszystkim koncentruje się na jej dość niejasnych związkach z hrabią Leicester i hrabią Essex. To właśnie w relacjach z tymi mężczyznami najpełniej wyraża się charakter Elżbiety: jej kapryśne usposobienie, kokieteria, próżność, ale i niepewność. Jej niechęć do małżeństwa tłumaczy się na ogół urazem z dzieciństwa , gdy była świadkiem tragicznego upadku najpierw swej matki, a póżniej również macochy. To właśnie po egzekucji tej ostatniej, Katarzyny Howard miała przysiąc,iż nigdy nie wyjdzie za mąż.
Lęk zaszczepiony przez ojca -tyrana ma swoje uzasadnienie w nauce psychologii, ale pewnie nie mniej ważne były względy polityczne. Kobieta na tronie nie wydawała się w szesnastowiecznej Europie zjawiskiem naturalnym. Oczekiwano, iż odpowiedzialność za prawowanie władzy przejmie jej mąż. Tak było w przypadku siostry Elżbiety, Marii Tudor, która znaczną część swej władzy scedowała na wielbionego małzonka,Filipa. Wizja dzielenia się tronem musiała być Elżbiecie nieznośna. Podobnie jak możliwość śmierci w połogu, która mogłaby skończyć się przejściem korony w obce ręce.
Elżbieta stała się ,więc więźniem własnych obsesji i bezlitosnej racji stanu.
Bohaterowie: Elżbieta I , jak żadna inna postać historyczna ma szczęście do swych filmowych wcieleń. Nie tylko grały ją wielkie damy ekranu, jak Bette Davis, Glenda Jackson, Helen Mirren, czy ostatnio Cate Blanchett , ale i potrafiły one wydobyć ze swych ról charyzmę, która cechowała pierwowzór. Anne Marie Duff zasłużyła, by zaliczyć ją w poczet najlepszych odtwórczyń królowej. Jej kreacja odbiega od ikonicznego wizerunku Gloriany, majestatycznej monarchini rzucającej na kolana swych wrogów. Twórcy nie wahali się pokazać Elżbietę w upokarzających sytuacjach, jak wtedy, gdy Essex widzi ją na wpół obnażoną, odpychającą, niemalże łysą, lub gdy dwórki naśmiewają się z jej starczych dziwactw. Królowa jest w tym filmie na wskroś ludzka. Ma watpliwości, nie zawsze postępuje słusznie, boi się okazywania uczuć, bywa głupio uparta i śmieszna, ale to wcale nie umniejsza jej wielkości. Zwłaszcza, gdy uświadomimy sobie, że ta drobna, uparta kobieta przez 45 lat panowania uczyniła ze swego królestwa potęgę.
Kostiumy: Przeciętne. Niezbyt wierne realiom, ale w sumie nie rażące anachronizmami. Główny zarzut to ich jednolitość. Rządy Elżbiety trwały 45 lat i były świadkiem wielu przemian w modzie, ale w filmie tego nie widać.
Tło historyczne: W ostatniej scenie filmu mamy okazję zobaczyć pierścień , który Elżbieta miała nosić przez całe swe dorosłe życie. Nie jest to wymysł scenarzysty, ale fakt historyczny, który rzuca nowe światło na osobowość królowej. Złoty pierścień wysadzany diamentami i rubinami zawierał dwie miniatury: samej Elżbiety i jej matki, Anny Boleyn. Choć Anna, stracona, gdy jej córka miała niewiele ponad dwa lata , nie miała bezpośredniej możliwości wywierania wpływu na Elżbietę, pośrednio przyczyniła się do ukształtowania jej osobowości . Elżbieta miała nigdy nie zapomnieć tej bolesnej lekcji polityki.
Ocena: 4/5
Linki:http://www.filmweb.pl/f270539/Kr%C3%B3lowa+dziewica,2005

Księżna ( The Duchess)

Akcja: 1774-1791, Anglia
Fabuła: Filmowa biografia księżnej Devonshire, charyzmatycznej arystokratki, której wpływy obejmowały tak odległe od siebie sfery życia, jak moda i polityka. Jej barwna osobowość wywarła wpływ na całą epokę, a dramatyczne losy fascynują po dziś dzień.
Mój stosunek do filmu jest dosyć ambiwalentny. Z jednej strony zachwyciła mnie warstwa wizualna filmu, stanowi ona bez wątpienia jego najmocniejszy punkt ; także pod względem narracyjnym to solidna, wciągająca historia z wyraziście zarysowanym tłem epoki. A jednak czuję niedosyt. Mam za sobą lekturę biografii Georgiany autorstwa Amandy Foreman, która pozwoliła mi na wyrobienie sobie własnego obrazu głównej bohaterki. Jej ekranowe wcielenie wypada przy nim blado i to nie, jak sądzę, z powodu moich wygórowanych oczekiwań. W czasie seansu nie mogłam pozbyć się wrażenia,że jej historię wyraźnie spłycono. W Londynie czasów Oświecenia żyło wiele błyskotliwych i atrakcyjnych dam, które borykały się z nieudanym małżeństwem i musiały wybierac między kochankiem a rodziną. Jednakże żadna z nich nie nosiła miana Cesarzowej mody, nie nazywała królowej Francji przyjaciółką, nie wpływała na scenę polityczną, nie mówiąc juz o takim drobiazgu, jak pamięć wśród potomnych, która zaowocowała biografią. W filmie niezwykłość Georgiany jest zasygnalizowana, ale ginie w zalewie sentymentalnych banałów.
Bohaterowie: Miałam złe przeczucia , co do Keiry Knightley , ale z pewnym zaskoczeniem stwierdzam, iż niepotrzebnie. Nie tylko udźwignęła rolę, ale i przydała jej sporo wdzięku. Zwłaszcza w początkowych scenach, wymagających ukazania bazradności Georgiany, jej dziewczecej naiwności wypadła przekonywująco. Nieco gorzej radziła sobie w odsłonach wymagających pokazania dojrzałości księżnej, jej bezsilnej rozpaczy i wreszcie smutnego godzenia się z losem .
Rewelacją okazał się niezawodny Ralph Fiennes jako książę. Majac do dyspozycji materiał ponury i odstręczający potrafił wykrzesać z niego cechy, które czynią ten czarny charakter godnym , jeśli nie współczucia, to przynajmniej zrozumienia.
Kostiumy: Można narzekać na powierzchowne potraktowanie losów bohaterki, ale jeśli chodzi o jej prezencję zrobiono wszystko, by przenieść nas w jej wystawny, trącący nieco groteską świat. Niektóre stroje żywcem skopiowano z portretów Georgiany, co tylko przydaje całemu widowisku autentyczności. Jest też okazją do wglądu w osobowość księżnej. Gust w każdym razie miała ekstawagancki ( to ona właśnie odpowiada za upowszechnienie w Anglii skomplikowanych konstrukcji z włosów).
Tło historyczne: Georgiana chętnie angażowała się w bieżącą politykę, politycy zaś równie ochoczo z jej pasji korzystali. W przeciwieństwie do nich umiała zjednywać sobie ludzi naturalnym urokiem i swobodą manier. Słynny stał się jej udział w wyborach z 1784 r., kiedy to zachecając do głosowania na Charlesa Jamesa Foxa miała rozdawać całusy. Tę cokolwiek dziwną, ale , jak się okazało skuteczną metodę przedstawił w swej karykaturze Thomas Rowlandson.
Ocena:4/5
Linki:http://www.filmweb.pl/f458789/Ksi%C4%99%C5%BCna,2008